Koningin Wilhelmina schafte in 1932 ons democratisch gekozen volkslied af.

Aangezien men na de Franse tijd in 1814 behoefte had aan een nationaal volkslied werd in 1816 door admiraal Van Kinsbergen een wedstrijd georganiseerd, waarbij het Nederlandse volk zijn eigen volkslied kon kiezen. In 1817 werd ‘Wien Neerlands Bloed’ – dat was gecomponeerd door Johann Wilms op een gedicht van Hendrik Tollens – met zeer grote meerderheid door de Nederlanders gekozen als het officiële Nederlandse volkslied. Echter, in augustus 1932 werd het democratisch gekozen volkslied op bevel van koningin Wilhelmina afgeschaft en vervangen door het Oranjelied ‘Wilhelmus’.

01

Iedere Nederlander werd verplicht dit lied te kennen, en op de scholen werd het erin gestampt. Kinderen die het niet wilden zingen, of het van thuis niet mochten (in de regel kinderen uit ‘rode’ gezinnen) werden van school gestuurd. Aanvankelijk voor de duur van 3 dagen, maar voorgoed indien ze halsstarrig bleven weigeren.

02

Maar er waren destijds ook scholen waar bewust geen aandacht aan het ‘Wilhelmus’ werd geschonken. Met name in Friesland waar ze hun eigen volkslied “Fryslân Boppe” trouw wilden blijven, maar ook daar werd de druk dusdanig opgevoerd dat ook de Friezen er niet meer onderuit konden komen.

04

Op Koninginnedag in 1932 (destijds nog op 31 augustus) kreeg de politie opdracht er streng op toe te zien dat het ‘Wilhelmus’ werd gespeeld. Nadat was gebleken dat een militaire kapel in Utrecht toch het ‘Wien Neerlands Bloed’ had gespeeld, volgde er een diepgaand onderzoek door de legerautoriteiten.

03

Voor de goede orde: de eerste twee regels van ons oorspronkelijke volkslied (“Wien Neerlands bloed door de aderen vloeit; Van vreemde smetten vrij”) had niets met racisme te maken, maar met de jarenlange Franse bezetting (“vreemde smetten”).

Gerard